Cao huyết áp là bệnh lý mạn tính thể hiện bởi việc tăng áp lực máu trong động mạch. Huyết áp thường được đo bằng hai chỉ số là huyết áp tâm thu và huyết áp áp tâm trương dựa trên 02 giai đoạn co bóp và giãn nghỉ của cơ tim, tương ứng với áp lực cao nhất và thấp nhất của dòng máu trong động mạch. Cao huyết áp có thể gây áp lực cho tim, khả năng dẫn đến bệnh tim và bệnh mạch vành, thậm chí nếu không giải quyết sớm có thể dẫn đến tai biến và tử vong. Những cách hạ huyết áp hiệu quả nhanh tại nhà để hạn chế những tác động nguy hiểm đối với sức khỏe là những thông tin mà người bệnh vô cùng quan tâm. Đây là căn bệnh mãn tính có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm, vì vậy bệnh cần được kiểm soát kịp thời.
Sự nguy hiểm của việc tăng huyết áp đột ngột
Tăng huyết áp là khi bệnh nhân có mức huyết áp trên mức 180/110mmHg kèm theo triệu chứng nhức đầu. Ngoài ra chảy máu mũi không ngừng cũng là dấu hiệu của căn bệnh này ở giai đoạn đầu. Trong mắt xuất hiện vệt máu, chân tay thấy tê và râm ran, buồn nôn và nôn, chóng mặt, choáng váng…cũng là những triệu chứng của bệnh cao huyết áp.
Tăng huyết áp đột ngột vô cùng nguy hiểm có thể gây ra các biến chứng như xuất huyết não, nhồi máu cơ tim, suy tim, suy thận…rất dễ dẫn đến đột quỵ.
Huyết áp tăng đột ngột có thể đe dọa tới mạng sống
Theo GS. TS Nguyễn Lân Việt, Chủ tịch Hội Tim mạch học Việt Nam, Thế giới có khoảng 1 tỷ người cao huyết áp và dự kiến tăng nhanh lên 1,56 tỷ người vào năm 2025. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng khẳng định, mỗi năm có khoảng 17,5 triệu người chết nguyên nhân do các bệnh tim mạch, trong đó bệnh nhân tử vong do cao huyết áp và biến chứng là trên 9 triệu người. Tại Việt Nam, cứ trung bình 10 người trưởng thành có đến 4 người mắc cao huyết áp.
Dưới đây là một số tác hại của tăng huyết áp đột ngột với bệnh nhân mắc phải:
Ảnh hưởng đến mạch máu: Khi tăng áp, áp lực trong mạch máu tăng lên, theo thời gian làm mạch mất tính đàn hồi trở thành xơ cứng động mạch. Kéo theo đó, lớp nội mạc bị nứt, vỡ, gây nên chứng phình động mạch. Phình động mạch chủ nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời có thể dẫn đến tử vong.
Ảnh hưởng đến tim: Tăng áp làm dày và hư hại niêm mạc mạch máu tim, hình thành cục máu đông ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc cấp máu cho tim, giảm hoạt động tim và tổn hại mô tim dẫn đến chứng đau thắt ngực, có thể dẫn đến suy tim và to tim.
Ảnh hưởng đến não: Tăng áp kéo theo nguy cơ xuất huyết não, đột quỵ gấp 10 lần đồng thời làm suy yếu các mạch máu nhỏ trong não khiến chúng bị vỡ, đứt dẫn đến liệt và hôn mê, tử vong.
Ngoài những tác hại trên, tăng huyết áp đột ngột là nguyên nhân gây đột quỵ nhanh chóng, cần được hỗ trợ điều trị để tránh để lại những biến chứng sau này cho sức khỏe và tính mạng của người bệnh.
2 cách xử lý khi huyết áp tăng mà không dùng đến thuốc
Đối với những gia đình có người cao tuổi hoặc tiền sử bị bệnh cao huyết áp thì nên dự phòng máy đo huyết áp tại nhà để có thể theo dõi mức huyết áp thường xuyên. Khi thấy mức huyết áp bắt đầu tăng cần kịp thời điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt. Còn nếu người bệnh bị tăng huyết áp đột ngột thì cần xử lý theo các bước sau:
Sơ cứu bệnh nhân
- Để người bệnh nghỉ ngơ, thư giãn ở nơi thoải mái, yên tĩnh. Người bệnh không nên nói nhiều để tránh các cơ quan phải hoạt động, gây tăng huyết áp. Dùng máy đo huyết áp để nhận biết và có biện pháp xử lý kịp thời.
- Để hạ huyết áp nhanh chóng thì có thể cho người bệnh uống 1 ly nước ép cần tây hoặc cà rốt, hãm trà nhân sen hoặc dùng chút rượu vang đỏ, nhằm giãn mạch và điều chỉnh rối loạn lipid máu, ổn định huyết áp.
Sơ cứu kịp thời bệnh nhân bị cao huyết áp giúp giảm thiểu những biến chứng nguy hiểm
Bấm huyệt để giảm huyết áp
- Xác định huyệt nội quang: nằm ở trên cánh tay. Huyệt phong trì: sau gáy. Huyệt thái khê: giữa mắt cá chân và phần gót chân. Huyệt hình giang: nằm giữa ở ngón chân cái và ngón kế bên.
- Lấy phần mềm của ngón tay cái xoa day nhẹ vào vị trí của các huyết rồi tăng dần độ mạnh; lặp đi lặp lại khoảng 3 - 5 lần.
VIDEO Hướng dẫn bài bấm huyệt giúp giảm huyết áp trên kệnh HTV9
Cách phòng chống bệnh cao huyết áp
Chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hàng ngày rất quan trọng để phòng chống bệnh cao huyết áp. Vì vậy người bệnh cần chú ý:
- Thực hiện chế độ ăn ít muối. Đối với người béo phì nên thực hiện việc giảm cân.
- Không nên ăn quá ngọt, hạn chế mỡ động vật.
- Nên ăn đồ ăn có nhiều đạm thực vật, cá, dầu thực vật
- Loại bỏ đồ uống có cồn, thuốc lá ăn nhiều rau xanh, trái cây
- Tập luyện thể dục thể thao hàng ngày.
3 cách phòng ngừa cao huyết áp hiệu quả cho người cao tuổi
Sử dụng thuốc hạ huyết áp
- Căn cứ vào tiền sử của bệnh và các triệu chứng đi kèm mà bạn sử dụng thuốc cho đúng. Một số loại thuốc hạ áp có thể được bác sĩ kê đơn như hydroclorothiazid, indapamid, prazosin…kết hợp cùng một số thuốc trấn tĩnh. Khi huyết áp giảm xuống mức bình thường thì có thể dùng thêm các thuốc hạ áp chậm như Coversyl, Ace…để ổn định huyết áp.
- Theo phương pháp Đông y thì sản phẩm thực phẩm chức năng Ngưu hoàng thanh tâm cũng được sử dụng với bệnh nhân bị cao huyết áp, xơ vữa động mạch vành, bệnh tim mạch…dùng để dự phòng tai biến mạch máu não. Sản phẩm có tác dụng ích khí dưỡng huyết, trấn kinh an thần, giảm hưng phấn ở tế bào não, giảm oxy tiêu thụ, giảm thiểu các triệu chứng hoa mắt chóng mặt, hồi hộp..
Ngoài ngưu hoàng thanh tâm, các sản phẩm an cung ngưu hoàng hoàn cũng là giải pháp để hỗ trợ dự phòng bệnh cao huyết áp, ổn định cơ thể, tránh gặp phải tình trạng đột quỵ do cao huyết áp đột ngột gây ra. Dưới đây là bảng giá một số sản phẩm an cung ngưu và ngưu hoàng thanh tâm mà người tiêu dùng có thể tham khảo:
Chi tiết từng sản phẩm an cung Trung Quốc xem tại: https://www.thuoctimmach.vn/an-cung-nguu-trung-quoc-cp503
Xem chi tiết từng sản phẩm an cung Hàn Quốc tại: https://www.thuoctimmach.vn/an-cung-nguu-han-quoc-cp502
Huyết áp là kẻ giết người thầm lặng vì những diễn biến bệnh rất âm thầm nhưng vô cùng phức tạp. Điều chỉnh thói quen sống cùng việc kiểm soát và điều chỉnh huyết áp thường xuyên là vô cùng quan trọng để hạn chế việc tăng áp huyết đột ngột có thể gây tử vong.
Theo Le Generaliste
Tạp chí Y học hàng đầu thế giới