Có một thực tế đáng để báo động chính là phụ nữ đang trong độ tuổi trung niên có nguy cơ mắc các bệnh về đột quỵ cao gấp 2 lần so với nam giới hút thuốc nhiều, uống rượu nhiều. Mỗi năm, phụ nữ bị đột quỵ với số lượng nhiều hơn nam giới lên đến 55.000 người.
Tại sao phụ nữ ở tuổi trung niên lại có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn nam giới?
Điều này được giải thích là do phụ nữ có quá trình mang thai, sau khi trải qua quá trình này thường bị một số biến chứng như tiểu đường thai kỳ, phình mạch máu não. Các loại thuốc làm tránh thai cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ ở phụ nữ. Môt số nghiên cứu còn cho thấy, phiền muộn cũng có thể làm tăng nguy cơ bị đột quỵ ở phụ nữ so với nam giới 79%.
Nguyên nhân bị đột quỵ từ gốc tự do gây ra
Mặc dù gốc tự do chỉ chiếm 2% trọng lượng của cơ thể nhưng não lại là bộ phận tiêu thụ tới 20% - 25% nhu cầu oxy cũng như năng lượng cho toàn bộ cơ thể. Bên cạnh đó, não còn là cơ quan có chứa tới hơn 60% các axit béo chưa bão hòa nên rất dễ bị oxy hóa. Chính vì thế, sự chuyển hóa các chất được diễn ra tại não khá mạnh mẽ đã làm sản sinh khá nhiều các gốc tự do.
Gốc tự do gây tổn thương não và dẫn đến tình trạng đột quỵ
Gốc tự do dễ dàng làm tổn thương các cấu trúc, gây chết tế bào não và làm suy giảm chức năng não bộ, thúc đẩy sự hình thành các mảng xơ vữa và tạo huyết khối. Tùy vùng não bị ảnh hưởng mà sẽ xuất hiện các triệu chứng khác nhau như trí nhớ kém, giảm tập trung, sa sút trí tuệ, bệnh Parkinson, Alzheimer và nghiêm trọng nhất là đột quỵ não.
Cách sơ cứu người bị tai biến mạch máu não chỉ với 5 bước
Biện pháp ngăn ngừa bệnh đột quỵ ở phụ nữ tuổi trung niên
Theo Giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Văn Thông - Chủ tịch Hội Phòng chống đột quỵ miền Bắc, việc ngăn ngừa bệnh đột quỵ bằng cách dự phòng sớm những biến chứng trước khi mạch máu hình thành mảng xơ vữa và cục máu đông chính là biện pháp phòng ngừa đột quỵ hữu hiệu và bền vững nhất.
1. Ngăn ngừa bệnh đột quỵ xảy ra đột ngột tại các cơ sở y tế
Trong khi đột quỵ, các tế bào não nếu không được cung cấp đầy đủ lượng máu sẽ không thể hoạt động và sẽ chết trong vài phút. Vì thế, ngay khi mới phát hiện bệnh, người bị đột quy cần phải được đưa tới các cơ sở y tế gần nhất. Biện pháp phòng ngừa đột quỵ tại các cơ sở y tế chủ yếu là bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch, được can thiệp để lấy bỏ huyết khối bằng cách sử dụng dụng cụ cơ học đồng thời đặt stent tại động mạch cảnh hoặc một số động mạch lớn phía trong hộp sọ.
Tuy nhiên, ngăn ngừa đột quỵ bằng biện pháp này đòi hỏi phải có trình độ tay nghề cao từ các bác sĩ và cũng khá tốn kém nên lượng bệnh nhân được can thiệp thường khá ít ỏi, không quá 50% trường hợp bệnh nhân bị đột quỵ được áp dụng phương pháp này. Mặt khác, vẫn có thể xảy ra một số tai biến không đáng có của y khoa.
Ngăn ngừa bệnh đột quỵ xảy ra đột ngột tại các cơ sở y tế
2. Cách phòng tránh bệnh đột quỵ cho phụ nữ trung niên tại nhà
Nếu như bạn không hút thuốc, hạn chế các vấn đề rượu bia, ăn thật nhiều hoa quả và duy trì cân nặng, thường xuyên kiểm tra huyết áp thì nguy cơ mắc đột quỵ của bạn sẽ càng thấp. Để ngăn ngừa bệnh đột quỵ tại nhà, bạn có thể thực hiện theo một số cách dưới đây:
- Dành mỗi ngày 20 phút đi bộ
Một nghiên cứu thực nghiệm được thực hiện trên gần 40.000 phụ nữ trong thời gian là 12 năm đã cho thấy nếu đi bộ khoảng 2 giờ/ tuần có khả năng giảm nguy cơ đột quỵ lên tới 30%, đi bộ nhanh cũng sẽ giúp giảm gần 40% nguy cơ mắc bệnh. Do đó, chúng tôi hiểu rằng, phụ nữ sẽ rất bận việc chăm sóc nhà cửa, con cái hay nấu bữa tối nhưng hãy dành 20 phút để đi bộ mỗi ngày, thậm chí có thể chia làm 2 lần/ngày để ngăng ngừa nguy cơ đột quỵ.
Ngăn ngừa đột quỵ bằng cách tập thể dục tại nhà
- Hiểu rõ sự khác biệt giữa buồn phiền và buồn
Trong một nghiên cứu đối với 80.000 phụ nữ đã cho kết quả, những phụ nữ chịu nhiều phiền muộn sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh đột quỵ lên tới 29% bởi họ thường có xu hướng ăn nhiều hơn, hút thuốc nhiều hơn và dễ tăng cân hơn. Ngoài ra, họ thường gặp phải một số vấn đề y tế không kiểm soát như ít vận động, dễ tăng cân, tiểu đường. Do đó, thay vì phải chịu phiền muộn, bạn nên tìm đến các bác sĩ nếu có những dấu hiệu như: cáu kỉnh, mệt mỏi, buồn phiền kéo dài, không còn cảm thấy hứng thú với bất cứ điều gì, thường xuyên mất ngủ, ăn uống không ngon miệng…
- Thuốc tiêu sợi huyết và thuốc tan cục máu đông không phải là cách phòng tránh bệnh đột quỵ hiệu quả tại nhà
Trên thực tế, đột quỵ là do nhiều nguyên nhân dẫn tới, cho nên việc cử trí cục máu đông chỉ được tiến hành nếu như các chuyên gia xác định được chính xác nguyên nhân đột quỵ là do cục máu đông gây nên. Đồng thời, quá trình xử trí phải được các bác sĩ theo dõi nghiêm ngặt. Vì thế, để ngăn ngừa đột quỵ không được tự ý sử dụng thuốc, đặc biệt là các thuốc xử lý cục máu đông. Chiến lược để phòng tránh và ngăn ngừa bệnh đột quỵ từ sớm chính là phòng ngừa từ sớm các gốc tự do gây nguy cơ xơ vữa động mạch máu và cục máu đông triệt để, tận gốc.
3. Biện pháp ngăn ngừa đột quỵ do gốc tự do gây ra
- Thực hiện giảm một số yếu tố tăng sinh
Gốc tự do không chỉ sinh ra từ những chuyển hóa trong cơ thể mà còn là sự hình thành dưới các tác động của yếu tố bên ngoài như: ô nhiễm môi trường (ánh nắng, khói bụi, phóng xạ), thuốc lá, rượu bia, nhiễm khuẩn, căng thẳng, chân thương… Vì thế cần phải hạn chế tối đa những yếu tố này.
- Bổ sung thực phẩm chống gốc tự tự do
Bên cạnh việc hạn chế những yếu tố có hại từ bên ngoài, thực hiện chế độ ăn nhiều dinh dưỡng, giàu các chất chống gốc tự do để có thể giúp cơ thể làm tăng khả năng phòng vệ và trung hòa gốc tự do. Khẩu phần ăn hàng ngày nên được tăng cường rau xanh, trái cây, thảo dược bởi đây là nguồn cung cấp dồi dào những chất chống gốc tự do. Đồng thời, hạn chế một số món nhiều dầu mỡ, thực phẩm đóng hộp, rượu bia, thuốc lá…
Thực phẩm xanh tốt cho người bị đột quỵ
- Ngăn ngừa bệnh đột quỵ bằng thuốc Đông y
Theo nghiên cứu của Đông y, bồ hoàng, củ hoài sơn, gừng, đương quy, hoàng liên, mạch môn đều là những vị thuốc của Đông y có tác dụng tăng cường hoạt huyết, làm tăng sự ức chế hoạt động của vỏ não, kích thích lưu thông khí huyết rất tốt. Những vị thuốc này sắc cùng nhau trong khoảng 10 phút rồi lấy nước uống sẽ mang đến tác dụng khá hữu hiệu trong việc phòng ngừa đột quỵ và phòng chống gốc tự do. Đây cũng là một trong những bài thuốc chống đột quỵ được nhiều người sử dụng, nhưng thay vì phải sử dụng sắc nước uống thì họ sử dụng viên an cung ngưu được điều chế từ những vị dược liệu trên.
Trên đây là một số chia sẻ về cách ngăn ngừa bệnh đột quỵ dành cho phụ nữ, hi vọng sẽ mang đến những thông tin bổ ích nhất dành cho bạn.
Thùy Linh